Recht op loon na ongeval door zelfgemaakt vuurwerk?
Een werknemer die ziek is, heeft in beginsel gedurende de ziekteperiode met een maximum van 2 jaar recht op loon. Hierop maakt de wet een uitzondering: als de werknemer zijn ziekte met opzet heeft veroorzaakt, dan heeft deze werknemer geen recht op loon. Deze uitzondering staat in artikel 7:629 lid 3 onder a BW. De lat voor opzet ligt enorm hoog en van opzet is zelden sprake: de opzet moet bovendien gericht zijn op het ziek worden. Een werknemer die bijvoorbeeld een risicovolle sport beoefent, behoudt bij ziekte recht op loon. Van opzet is dan geen sprake. Je gaat immers niet sporten om een blessure op te lopen. Arbeidsongeschiktheid ten gevolge van een zogenoemde cosmetische operatie valt eveneens buiten het bereik van opzet.
Hoe zit het met een werknemer die zijn arm en hand flink beschadigt als gevolg van een ontploffing van zelfgemaakt vuurwerk en daardoor arbeidsongeschikt raakt? Heeft die werknemer recht op loondoorbetaling tijdens zijn ziekte?
Wat was het geval:
Werknemer is dakdekker en meer dan 20 jaar in dienst bij zijn werkgever. In zijn vrije tijd is werknemer in een schuurtje bij zijn woonhuis bezig geweest met het mengen van stoffen met de bedoeling om daarmee buskruit te maken. Hij wilde voor oudjaar zelf vuurwerk maken. Hij had dit eerdere jaren ook gedaan. Tijdens het mengen zijn de stoffen ontploft en heeft hij zwaar letsel aan zijn rechterpols en -hand opgelopen en is daardoor volledig arbeidsongeschikt. De echtgenote van werknemer heeft werkgever telefonisch in kennis gesteld van het ongeval en zij heeft hem ziek gemeld. Daarna heeft werkgever contact gehad met werknemer, waarbij werknemer enige toelichting heeft gegeven over de toedracht van het ongeval.
De bedrijfsarts heeft gerapporteerd dat moet worden verwacht dat herstel een lange tijd zal duren.
Wat doet werkgever?
Werkgever heeft de loonbetaling aan werknemer stopgezet.
Werknemer is van mening dat er geen valide grondslag is voor de stopzetting van de loonbetaling omdat er bij hem geen sprake was van opzet gericht op het veroorzaken van arbeidsongeschiktheid, zoals volgens hem is vereist voor het op grond van de wet (artikel 7:629 lid 3 aanhef en onder a, BW ) verspelen van zijn aanspraak op loonbetaling tijdens arbeidsongeschiktheid.
Werkgever stelt dat zij op grond van de wet terecht is overgegaan tot stopzetting van de loonbetaling. Volgens haar heeft werknemer bij zijn handelen een bijzonder groot risico op ongelukken genomen en kwalificeert dit als een vorm van voorwaardelijk opzet.
Wat vindt de rechter?
De rechter is van mening dat de in de wet genoemde uitzondering op de loondoorbetalingsverplichting bij ziekte: "indien de ziekte door zijn opzet is veroorzaakt" gezien de wetsgeschiedenis, zo moet worden uitgelegd dat een werknemer zijn aanspraak op loonbetaling verspeelt indien de opzet was gericht op het intreden van arbeidsongeschiktheid. Volgens de rechter gaat het daarbij niet om een strafrechtelijke variant zoals voorwaardelijk opzet. In dit geval heeft werknemer verklaard dat hij vuurwerk wilde maken en is het niet aannemelijk geworden dat er bij hem sprake was van opzet gericht op het verwonden van zijn hand. Er is dus niet voldaan aan het in de wet bepaalde om werknemer zijn aanspraak op loon te ontzeggen.
Werkgever wordt veroordeelt het loon door te betalen.
Conclusie:
Deze uitspraak laat zien dat met het huidige wettelijke regime bijna nooit sprake is van opzet. Wellicht dat de wet op dit punt ooit in het voordeel van de werkgever wordt aangepast, maar zo ver is het nu niet.